Oto kilka fascynujących cech tego podejścia:
- Indywidualizacja i Pozytywne Aspekty: Erickson wierzył w to, że każdy pacjent ma w sobie zasoby do rozwiązania swoich problemów. Skupiał się na odkrywaniu tych zasobów oraz pozytywnych aspektów życia pacjenta.
- Praca z Podświadomością – Erickson był znany ze swojego umiejętnego wykorzystywania hipnozy w terapii, by dotrzeć do głębszych warstw umysłu. Tworzył specjalnie dostosowane sugestie, które pomagały pacjentom przepracować trudne myśli czy zachowania w stanie podświadomości. Sugestie były zaprojektowane, by wzmocnić moc pozytywnych zmian w umyśle pacjenta..
- Zmiana Ramy Odniesienia: Erickson stosował „zamienne ramy odniesienia”, czyli pomagał pacjentom patrzeć na swoje problemy z innej perspektywy. To pozwalało na zmianę spojrzenia na sytuację i odkrycie nowych rozwiązań
- Paradoksy i Zaskoczenia: Erickson czasem stosował paradoksy lub nieoczekiwane reakcje, by rozbudzić nowe spojrzenie na problem i umożliwić pacjentowi wprowadzenie zmiany.
- Terapia Metaforyczna: Erickson często używał opowieści i metafor, które były przemyślanymi narzędziami do wprowadzania zmian w umyśle pacjenta. Metafory pomagały w zrozumieniu trudnych sytuacji i inspirująco wpływały na proces terapeutyczny.
- Elastyczność i Niekonwencjonalność: Jego podejście nie było oparte na sztywnych ramach czy protokołach. Erickson wykorzystywał nietypowe metody, dostosowane do osobowości i potrzeb każdego pacjenta.
- Integracja z Codziennym Życiem: Terapia ericksonowska nie była tylko ograniczona do sesji terapeutycznych. Erickson zachęcał pacjentów do praktykowania nowych myśli i zachowań w codziennym życiu, aby przyspieszyć proces zmiany.
- Zmiana Subtelnych Sygnałów: Erickson zwracał uwagę na subtelne sygnały i mowy ciała pacjenta. Czasami zmiana tonu głosu czy postawy ciała mogła być kluczem do zrozumienia głębokich problemów.
- Aktywne Zaangażowanie: Erickson nie był biernym obserwatorem. Był aktywnym partnerem w procesie terapeutycznym. Jego pytania były jak klucze do zamków, odblokowując zrozumienie i perspektywę.
Podejście ericksonowskie jest współcześnie kontynuowane przez terapeutów ericksonowskich i charakteryzuje się następującymi cechami:
- Indywidualizacja i Poszanowanie: Terapeuta ericksonowski łączy w sobie wrażliwość i empatię, by zrozumieć unikalne potrzeby każdego klienta. Centralnym założeniem jest poszanowanie indywidualności i zasobów pacjenta, co prowadzi do tworzenia spersonalizowanego planu terapeutycznego.
- Elastyczność i Kreatywność: Terapeuci ericksonowscy są mistrzami adaptacji. Wykorzystują szeroki wachlarz technik terapeutycznych, w tym sugestii, opowieści, metafor i hipnozy, dostosowując się do preferencji i reakcji klienta. Kreatywność w formułowaniu sugestii i zadawaniu pytań jest kluczowa.
- Ukierunkowanie na Rozwiązania: Podejście ericksonowskie skupia się na poszukiwaniu konstruktywnych rozwiązań i tworzeniu nowych wzorców zachowań. Terapeuci koncentrują się na zmianie myśli, przekonań i nawyków, które przyczyniają się do problemów klienta.
- Terapia Krótkoterminowa: Wielu terapeutów ericksonowskich preferuje krótkoterminowe podejście. Skupiają się na osiągnięciu konkretnych celów terapeutycznych w relatywnie krótkim okresie czasu, wykorzystując skuteczne techniki skoncentrowane na problemie.
- Sugestie i Metafory: Terapeuci ericksonowscy stosują sugestie terapeutyczne w celu wprowadzenia pozytywnych zmian w umyśle pacjenta. Wykorzystują także opowieści i metafory, które pozwalają klientowi spojrzeć na swoje problemy z nowej perspektywy i uzyskać głębsze zrozumienie.
- Praca z podświadomością: Terapeuci pracują nie tylko na świadomości, ale również na nieświadomości, wykorzystując m.in. hipnozę jako narzędzie do osiągania głębszych warstw umysłu i pracy z podświadomością.
- Zmiana Języka i Zachowania: Terapeuci ericksonowscy zwracają szczególną uwagę na język mówiony przez klienta, a także na ich zachowanie, gesty i mowę ciała. Niewerbalne komunikaty stanowią ważne źródło informacji o myślach i uczuciach klienta.
- Terapeuta jako Współuczestnik: W podejściu ericksonowskim terapeuta nie jest neutralnym obserwatorem, ale aktywnym uczestnikiem procesu terapeutycznego. Jego reakcje, pytania i sugestie wpływają na rozwój terapii.
Podejście ericksonowskie w psychoterapii to misterny taniec słów, sugestii i metafor, który prowadzi pacjentów w podróż do zrozumienia i zmiany. Podejście to wyraźnie wskazuje na indywidualność każdego pacjenta i wykorzystuje różnorodne metody, by doprowadzić do pozytywnych zmian. Kreatywność, zrozumienie podświadomości i zaufanie wewnętrznym zasobom pacjenta stanowią fundament tego podejścia psychoterapeutycznego.